VINPA

Mặc dù được Chính phủ cho lùi thời gian thực hiện lộ trình khí thải mức 4 đối với động cơ diêzen vào 31/12/2017, song theo hướng dẫn của Bộ Giao thông vận tải (GTVT), các doanh nghiệp (DN) phải báo cáo số lượng nhập khẩu, sản xuất lắp ráp ô tô sử dụng nhiên liệu diêzen theo từng tháng và hàng hóa phải đăng kiểm và đưa ra thị trường trước ngày 31/12/2017.

Doanh nghiệp phải báo cáo số lượng nhập khẩu, sản xuất lắp ráp ô tô sử dụng nhiên liệu diêzen theo từng tháng và hàng hóa phải đăng kiểm và đưa ra thị trường trước ngày 31/12/2017. Ảnh minh họa

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 436/TTg-CN ngày 28/3/2017, Bộ GTVT vừa có văn bản số 3273/BGTVT-MT gửi Cục Đăng kiểm Việt Nam và các DN nhập khẩu, sản xuất lắp ráp ô tô để triển khai thực hiện.

Theo đó, Bộ GTVT đề nghị các DN nhập khẩu, sản xuất lắp ráp ô tô khẩn trương rà soát, hoàn thiện kế hoạch nhập khẩu, sản xuất ô tô sử dụng nhiên liệu diêzen bảo đảm việc hoàn thành các thủ tục hải quan, đăng kiểm và đưa ra thị trường trước ngày 31/12/2017, trong đó nêu rõ số lượng nhập khẩu, sản xuất lắp ráp ô tô sử dụng nhiên liệu diêzen theo từng kiểu loại đến hết ngày 31/3/2017; dự kiến số lượng nhập khẩu, sản xuất lắp ráp, đưa ra thị trường ô tô sử dụng nhiên liệu diêzen theo từng kiểu loại trong từng tháng từ tháng 4/2017 đến hết tháng 12/2017.

Đồng thời DN có văn bản cam kết thực hiện tái xuất hoặc xuất khẩu ô tô sử dụng nhiên liệu diêzen không hoàn thành các thủ tục hải quan, đăng kiểm và đưa ra thị trường trước ngày 31/12/2017 kèm bản kế hoạch nêu trên và gửi Bộ GTVT trước ngày 15/4/2017.

Bộ cũng yêu cầu Cục Đăng kiểm Việt Nam khẩn trương tổ chức thực hiện thủ tục đăng kiểm cho các DN nhập khẩu, sản xuất lắp ráp ô tô sử dụng nhiên liệu diêzen theo quy định. Đối chiếu kế hoạch nhập khẩu, sản xuất ô tô sử dụng nhiên liệu diêzen của từng DN để tổng hợp, báo cáo Bộ trước ngày 30 hàng tháng kết quả đăng kiểm, đưa ra thị trường ô tô sử dụng nhiên liệu diêzen của từng DN theo từng kiểu loại xe và đề xuất, kiến nghị kịp thời giải pháp bảo đảm sự tuân thủ ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Bên cạnh đó, Bộ GTVT yêu cầu Vụ Môi trường tổng hợp, thông báo kế hoạch nhập khẩu, sản xuất ô tô sử dụng nhiên liệu diêzen của các doanh nghiệp tới Cục Đăng kiểm Việt Nam để đối chiếu, tổ chức công tác đăng kiểm. Chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan giám sát việc thực hiện của các doanh nghiệp nhập khẩu, sản xuất lắp ráp ô tô sử dụng nhiên liệu diêzen; theo dõi, đôn đốc và hàng tháng tổng hợp, kịp thời báo cáo Bộ kết quả thực hiện, các vướng mắc, phát sinh, đề xuất giải pháp xử lý, bảo đảm từ ngày 1/1/2018 tất cả các loại xe ô tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4 theo đúng quy định tại Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg.

Có thể hiểu đây là giải pháp để cơ quan quản lý “chặn” việc các DN tranh thủ NK ồ ạt xe và động cơ sử dụng nhiên liệu diêzen không đạt tiêu chuẩn mức 4 trước “mốc” thời điểm 31/12/2017.

Tuy nhiên thực tế quy định này của Bộ GTVT cũng khiến các DN khó mà thực hiện được khi 3 tháng đầu năm hoạt động nhập khẩu, sản xuất kinh doanh của các DN có các sản phẩm này gần như “đóng băng” chờ nghe ngóng quyết định cuối cùng của Thủ tướng.

Những ngày cuối cùng của tháng 3, bằng văn bản số 436/TTg-CN do Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng ký mới “chốt” được thời điểm thực hiện và sau đó Bộ GTVT mới có văn bản hướng dẫn thực hiện.

Thời gian nộp báo cáo kết hoạch cho Bộ (ngày 15/4/2017) cũng như thực hiện kế hoạch năm 2017 chỉ còn vài tháng khiến các doanh nghiệp khó có thể chủ động triển khai việc đặt hàng, sản xuất, và tiêu thụ sản phẩm, một mặt hàng mà kế hoạch phải có trước từ 3-4 tháng.

Chưa nói đến chuyện kế hoạch của DN chỉ là dự kiến, việc đưa sản phẩm ra thị trường phụ thuộc vào nhu cầu và diễn biến trên thị trường, khó có DN nào có thể “tính” chuẩn được. Nếu không tiêu thụ hết trước thời điểm 31/12/2017 việc tái xuất hay XK sản phẩm không chỉ dẫn tới thua lỗ mà nhiều khả năng DN không làm được.

Với thực tế này nhiều khả năng việc thực hiện sẽ phát sinh các vấn đề vướng mắc cần phải giải quyết tương tự như việc thực hiện Thông tư 20/2011/TT-BCT của Bộ Công Thương quy định về giấy ủy quyền chính hãng đối với xe NK trước đây.

Liên quan đến việc thực hiện lộ trình khí thải theo Quyết 49/2011/QĐ/TTg (QĐ 49) của Thủ tướng Chính phủ, tháng 11/2016, cuộc họp do Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng chủ trì với các bộ, ngành, DN kinh doanh xăng dầu, Hiệp hội sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) về việc thực hiện QĐ 49 cho thấy một thực tế “Các cơ quan quản lý và doanh nghiệp chưa đồng bộ triển khai hiệu quả”. Trong đó đáng lưu ý là: Chưa có sự chủ động trong sản xuất xăng dầu, hệ thống phân phối bán lẻ xăng dầu chưa sẵn sàng đáp ứng việc cung ứng xăng dầu mức độ 4, cũng như hệ thống bảo hành bảo dưỡng ô tô theo tiêu chuẩn khí thải mức 4 chưa được triển khai đồng bộ. Chính vì vậy cuộc họp đã đi đến hướng thống nhất cụ thể như sau: Ô tô động cơ xăng thực hiện theo lộ trình quy định tại QĐ 49; ô tô du lịch, xe bus gắn động cơ diêzen áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 từ 1/1/2018 và ô tô tải gắn động cơ diêzen áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 vào năm 2022.

Ngày 5/1/2017, Bộ GTVT đã ra văn bản xin ý kiến các bộ ngành về việc sửa đổi QĐ 49, đề nghị lùi thời hạn áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 với một số dòng xe. Theo Bộ GTVT, để phương tiện đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4 đòi hỏi phải có công nghệ phức tạp và giá thành cao nên chỉ những nước có nền công nghiệp tiên tiến mới sản xuất được. Vì vậy, Bộ GTVT đề nghị lùi lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 với một số dòng xe sử dụng nhiên liệu diêzen.

Ngày 23/12/2016, VAMA cũng đã có văn bản báo cáo Thủ tướng kiến nghị xin lùi thời hạn áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với các dòng xe sử dụng động cơ diêzen vì quan ngại rằng hiện vẫn chưa có nhiên liệu đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4.

Ngày 10/3/2017, Văn phòng Chính phủ có công văn số 126/TB-VPCP thông báo ý kiến của Thủ tướng Chính phủ với nội dung “Giữ nguyên lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải tô tô xe máy” theo QĐ 49. Riêng ô tô chạy bằng nhiên liệu diêzen cho phép thực hiện đến 31/12/2017.

Ngày 14/3/2017 Bộ GTVT đã có văn bản số 2627/BGTVT-MT gửi Thủ tướng Chính phủ đề xuất tại thời hạn thực hiện QĐ 49 đối với xe ô tô, động cơ ô tô sử dụng nhiên liệu diêzen chỉ đến hết ngày 31/3/2017

Ngày 28/3/2017 Thủ tướng Chính phủ có công văn số 436/TTg-CN “chốt” các DN nhập khẩu, sản xuất lắp ráp ô tô sử dụng nhiên liệu diêzen được thực hiện đến hết ngày 31/12/2017 như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 126/TB-VPCP ngày 10/3/2017.