VINPA

Gần đây, các Bộ, ngành đã có nhiều ý kiến đóng góp cho Tổ hợp lọc hóa dầu Nhơn Hội với vốn đầu tư 22 tỷ USD của Tập đoàn Dầu khí Thái Lan (PTT) tại Bình Định, trong đó có nhiều quan điểm còn khác nhau.

Tập đoàn Dầu khí- chủ đầu tư lọc dầu Dung Quất ở Quảng Ngãi lo xăng dầu trong nước phải cạnh tranh gay gắt với lọc dầu Nhơn Hội. Ảnh: Lương Bằng

Nhiều bộ "gật đầu"

Những ý kiến được đưa ra sau khi Hội đồng thẩm định dự án đầu tư Nhà máy lọc dầu Nhơn Hội đã thông qua Báo cáo khả thi Dự án. Trong các ý kiến góp ý, hầu hết các Bộ được lấy ý kiến đều đồng ý bổ sung dự án lọc dầu Nhơn Hội vào quy hoạch phát triển ngành dầu khí Việt Nam đến năm 2015 và định hướng đến năm 2025. Tuy nhiên cũng còn nhiều ý kiến băn khoăn về Dự án này.

Đánh giá về Dự án, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng: Theo hồ sơ Dự án, cơ cấu vốn của Dự án chưa được chủ đầu tư lựa chọn (vốn góp/vốn vay là 40/60 hay 30/70), do đó rất khó đánh giá được tính hiệu quả của dự án.

Dù vậy, Bộ Kế hoạch và Đầu tư ủng hộ bổ sung Dự án vào quy hoạch. Tuy nhiên sau khi được Thủ tướng Chính phủ cho phép, chủ đầu tư cần cập nhật, bổ sung, tính toán lại hiệu quả kinh tế - xã hội và cần có dự báo, đánh giá khả năng tiêu thụ sản phẩm tại thị trường khu vực và thị trường trong nước để lựa chọn thị trường mục tiêu.

Liên quan đến các đề xuất ưu đãi thuế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng: Trước mắt đề nghị thực hiện theo chính sách thuế hiện hành và các ưu đãi dành cho doanh nghiệp khi đầu tư vào Khu kinh tế Nhơn Hội. Đối với các đề xuất ưu đãi khác, sẽ xem xét trong giai đoạn sau.

Trong khi đó, Bộ Tư pháp lại quan tâm nhiều đến vấn đề ưu đãi đầu tư, nhất là các đề xuất ưu đãi vượt khung khổ pháp luật.

Theo Bộ Tư pháp, nhìn chung, các yêu cầu về chính sách ưu đãi như trên từ phía nhà đầu tư đòi hỏi cam kết ở mức cao từ phía Chính phủ. Do đó đề nghị nhà đầu tư thuyết minh chi tiết về sự cần thiết và cơ sở pháp lý của các ưu đãi này đối với dự án, đưa ra các đề xuất phù hợp với quy định của pháp luật để Chính phủ xem xét, quyết định.

Bên cạnh đó, việc xem xét ưu đãi về thuế và các ưu đãi hiện có như nhà đầu tư đề xuất (về quyền sử dụng đất, quyền thế chấp, cam kết của Chính phủ) cần được xem xét trong bối cảnh Hiến pháp 2013 đã có hiệu lực. Do đó nhiều văn bản quy phạm pháp luật sẽ được sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới mà có thể làm thay đổi các ưu đãi này.

"Nếu những ưu đãi này trái quy định pháp luật thì phải báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định" - Bộ Tư pháp nhấn mạnh.

Ngoài ra, Bộ Tài chính, Bộ Công an, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cũng đã có các góp ý cho dự án. Nội dung chủ yếu là xem xét kỹ lưỡng tính khả thi của dự án, cũng như các tác hại về môi trường có thể xảy ra.

Doanh nghiệp xăng dầu sợ... "cạnh tranh gay gắt"

Trong khi các Bộ phần lớn tỏ sự ủng hộ dự án của PTT, thì Tập đoàn Dầu khí Việt Nam lại có quan điểm khác. Theo Tập đoàn Dầu khí, việc xây dựng dự án lọc dầu Nhơn Hội sẽ ảnh hưởng rất lớn đến cân đối cung cầu sản phẩm lọc dầu trong nước và phân bổ các nhà máy lọc dầu tại 3 trung tâm lọc hóa dầu khu vực Bắc – Trung – Nam theo quy hoạch.

"Nếu các dự án lọc dầu triển khai đúng quy hoạch cộng với sản phẩm của Tổ hợp lọc hóa dầu Nhơn Hội thì nguồn cung trong nước là 51 triệu tấn, dư thừa 11 triệu tấn" - Tập đoàn Dầu khí tính toán.

Mặt khác, theo đơn vị này, sự góp mặt của Tổ hợp lọc dầu Nhơn Hội sẽ dẫn đến sự cạnh tranh gay gắt giữa các nhà máy lọc dầu trong việc tiêu thụ sản phẩm lọc dầu.

"Trong khi đó, Chính phủ đã cam kết bao tiêu sản phẩm của Liên hợp lọc hóa dầu Nghi Sơn" - Tập đoàn Dầu khí lưu ý.

Còn Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam góp ý kiến: Theo nội dung báo cáo, Dự án sẽ đóng góp 4-5 tỷ USD vào GDP hàng năm của Việt Nam thông qua các loại thuế. Tuy nhiên, Dự án đề xuất xin miễn giảm các khoản thuế này và trên một khía cạnh khác, Nhà nước sẽ bị giảm nguồn thu thuế nếu so với nhập khẩu cùng khối lượng sản phẩm xăng dầu, hóa dầu… Vấn đề này cần được làm rõ thêm.

"Những ưu đãi theo đề xuất của Dự án chỉ nên xem xét khi các nhà đầu tư hoàn thiện đầy đủ hồ sơ đăng ký cấp Giấy chứng nhận đầu tư và các ưu đãi (nếu có) của Nhà nước cho Dự án không vượt quá các ưu đãi đã dành cho các dự án khác trong cùng lĩnh vực" - theo quan điểm của Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam.