VINPA

Với giá dầu giảm hơn 50% trong 6 tháng qua, đầu tư vào dầu mỏ đang trở nên hấp dẫn và nguy hiểm hơn bao giờ hết.

Trong 6 tháng qua, giá dầu đã giảm hơn 50% xuống dưới 50 USD/thùng, mức thấp nhất kể từ trước khi cuộc suy thoái kết thúc năm 2009. Giá dầu giảm đã khiến giá xăng giảm, gây ra hàng loạt vụ sa thải việc làm trong ngành dầu mỏ và tạo ra một xu thế bắt đáy khi các nhà đầu tư coi đây là cơ hội hiếm có để mua vào trước khi giá dầu tăng trở lại.

Giám đốc Dan Dicker của MercBloc cho biết có rất nhiều nhà đầu tư đang bắt đáy trên thị trường hiện nay. Tất cả các nhà đầu tư đều cho rằng giá dầu sẽ không ở mức thấp mãi, nhưng câu hỏi là khi nào giá dầu sẽ tăng trở lại.

Giá dầu WTI

Đối với những nhà đầu tư cho rằng giá dầu sẽ hồi phục một cách nhanh chóng, cách trực tiếp nhất để thu lợi nhuận là mua dầu trên thị trường vật chất tại và tích trữ lại, sau đó bán ra khi giá cao hơn. Tuy nhiên, ngoại trừ những công ty năng lượng lớn có đủ khả năng chi trả để thuê tàu dự trữ dầu trong vài tháng thì hành động trên là không thực tế.

Vì vậy, các nhà đầu tư sẽ tập trung vào thị trường kỳ hạn. Việc đầu cơ trên thị trường kỳ hạn New York (NYMEX) đã diễn ra kể từ năm 1983, trong đó những hợp đồng mua dầu tương lai cho phép các nhà đầu tư đặt cược vào giá dầu mà không phải sở hữu dầu vật chất. Đây cũng là điều mà các quỹ đầu tư thường làm khi đầu tư vào dầu. Khi giá dầu ở mức trên 100 USD/thùng vào tháng 6/2014, các nhà đầu tư đã tích lũy một lượng lớn các hợp đồng bán trong tương lai với hy vọng giá dầu sẽ còn tiếp tục tăng. Tuy nhiên, khi giá dầu giảm sau đó thì việc các nhà quản lý quỹ bán dầu theo hợp đồng trước đó đã góp phần đẩy giá dầu xuống sâu hơn.

Hiện tại, các nhà đầu tư lại đặt cược rằng giá dầu sẽ tăng trở lại. Trong tuần kết thúc ngày 13/1/2015, các quỹ đầu tư mạo hiểm và các nhà quản lý quỹ đã mua tương đương 24,6 triệu thùng dầu trên sàn NYMEX, đây là mức mua mạnh nhất kể từ tháng 8/2014.

Tuy nhiên, thị trường kỳ hạn có thể là nơi nguy hiểm cho ngay cả những nhà đầu tư cá nhân sành sỏi nhất. Thị trường giao dịch dầu mỏ có tính bất ổn cao khi giá dầu thường xuyên biến động 3-5% trong phiên. Những quỹ đầu cơ lớn trên thị trường năng lượng thường chỉ chấp nhận 10-25% giá trị tài sản của họ vào các khoản đầu tư rủi ro trên thị trường kỳ hạn. Chuyên gia John Kilduff của Again Capital cho biết những khoản đầu tư dễ dàng nhất cũng ẩn chứa nguy hiểm trên thị trường kỳ hạn, mặc dù các nhà đầu tư có thể mua dầu với giá thấp như hiện nay nhưng đầu tư vào thị trường kỳ hạn là một điều không nên đối với những nhà đầu cơ nghiệp dư tại thời điểm này.

Bên cạnh đó, vẫn còn có cách khác để các nhà đầu tư đặt cược vào dầu. Một trong những cách phổ biến nhất hiện nay cho các nhà đầu tư bình thường tham gia thị trường dầu mỏ là thông qua các quỹ giao dịch (ETF). Cổ phiếu các ETF được giao dịch như những cổ phiếu thông thường và các quỹ này thường đầu tư vào các hàng hóa chính, chứng khoán hay trái phiếu. Các quỹ ETF thường mua được cổ phiếu những công ty năng lượng với mức giá thấp hơn và thường có thể mua được lượng cổ phiếu lớn hơn khi giá dầu tăng.

Kể từ cuối tháng 11/2014, các nhà đầu tư đã rót 7,3 tỷ USD vào các quỹ ETF có liên quan đến dầu mỏ. Trong đó, khoảng 1,3 tỷ USD đã được đầu tư vào quỹ United States Oil Fund (USO), chuyên đầu tư các hợp đồng dầu mỏ sắp đáo hạn trên thị trường kỳ hạn. Mức đầu tư này tương đương với số tiền mà USO nhận được trong cả năm 2013 và hiện quỹ này đang là quỹ ETF hấp dẫn các nhà đầu tư nhất trong các quỹ ETF liên quan đến dầu.

Một phần lý do khiến quỹ USO hấp dẫn các nhà đầu tư là sự nhạy bén của nó đối với những biến động ngắn hạn của giá dầu. Tuy nhiên, chuyên gia phân tích Eric Balchunas của Bloomberg Intelligence cho biết thời kỳ khả quan của USO đã kết thúc. Trong dài hạn, giá dầu giảm mạnh sẽ khiến việc mua các hợp đồng dầu kỳ hạn trở nên rủi ro hơn.

Đồng ý với quan điểm trên, chuyên gia Kilduff cho rằng việc đầu tư vào USO là một quyết định tồi khi giá dầu được dự đoán sẽ tăng trở lại và mức giá cho các hợp đồng dầu ngắn hạn sẽ thấp hơn mức giá của các hợp đồng dầu trong dài hạn. Trong thực tế, khi USO mua các hợp đồng dầu dài hạn và bán các hợp đồng dầu trong ngắn hạn thì họ đang bán với mức giá thấp hơn họ mua và mua với mức giá cao hơn giá dầu thực tế trong tương lai.

Vào ngày 20/1, giá dầu giao tháng 3/2015 cao hơn 40 cen/thùng so với giá dầu giao trong tháng 2/2015. Theo giám đốc chiến lược hàng hóa Harry Tchilinguirian của BNP Paribas, tình hình hiện tại khá khó khăn cho việc đầu tư vào các quỹ ETF liên quan đến dầu.

Một chiến lược khác để đầu tư vào dầu là mua trái phiếu của những công ty dầu mỏ chứ không phải cổ phiếu của họ. Sự bùng nổ khai thác dầu đá phiến của Mỹ được tài trợ phần lớn bới các khoản tín dụng và phần lớn trong số đó nằm dưới mức khuyến nghị đầu tư. Trong 3 năm qua, các công ty năng lượng có mức xếp hạng tín dụng “rác” đã phát hành 90 tỷ USD trái phiếu, rất nhiều trong số các công ty này đang chi tiêu nhiều hơn mức tiền họ kiếm được kể cả khi giá dầu ở mức cao. Hiện nay, khi giá dầu thấp thì tình hình còn tồi tệ hơn, chuyên gia phân tích Chad Mabry của MLV & Co cho rằng không phải tất cả những công ty dầu mỏ trên đều có thể tồn tại trong tình hình này.

Tuy nhiên, vẫn có nhiều nhà đầu tư đặt cược vào dầu mỏ. Chuyên gia Timothy Parker của Regency Wealth Management đã dành nhiều tháng qua để đầu tư vào trái phiếu của những công ty sản xuất dầu đang ngập trong nợ tại Mỹ.