VINPA

(VINPA) - Qatar Petroleum (QP) là công ty dầu khí nhà nước của Qatar. Công ty hoạt động trên tất cả các lĩnh vực liên quan tới dầu khí tại Qatar bao gồm thăm dò, sản xuất, lọc dầu, vận chuyển và lưu trữ.

Chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của Qatar Petroleum cũng là người đứng đầu của Bộ Năng lượng và Công nghiệp Qatar, Bộ trưởng Mohammed Saleh Al Sada. Hoạt động của QP do đó liên kết trực tiếp với các cơ quan lập pháp, cơ quan quản lý và các cơ quan hoạch định chính sách. Tổng cộng, doanh thu từ dầu và khí tự nhiên chiếm 60% GDP của đất nước.

Trụ sở Qatar Petroleum tại Doha, Qatar

Trụ sở của Qatar Petroleum đặt tại Doha, Qatar. Trong thập kỷ qua, với các đối tác như ExxonMobil, Shell và các công ty dầu mỏ khác, Qatar đã đầu tư hàng chục tỷ để phát triển mỏ khí tự nhiên của công ty có tên Pars, mỏ khí lớn nhất thế giới. Với sản lượng năm 2013 đạt 2,4 triệu thùng/ngày dầu và khí tự nhiên quy đổi, Qatar Petroleum xếp thứ 14 trong top 20công ty dầu mỏ lớn nhất thế giới xét về sản lượng năm 2013 theo đánh giá của tạp chí danh tiếng Forbes.

Lịch sử

Sau Thế chiến I và sự sụp đổ của Đế quốc Ottoman, Qatar rơi vào tầm ảnh hưởng của Vương quốc Anh và nhượng quyền khai thác dầu trên đất liền đầu tiên tại Qatar đã được trao vào năm 1935 cho công ty tiền thân của tập đoàn BP plc (British Petroleum), the Anglo-Iranian Oil Co. (AIOC). Theo Hiệp định Red Line, AIOC nhượng quyền cho một công ty liên kết của Công ty Dầu khí Iraq, Petroleum Development (Qatar) Ltd. (PDQ). PDQ sau được đổi tên thành Qatar Petroleum Co. (QPC).

Tháng 10 năm 1938, mỏ Dukhan -1 được khai thác và mang lại sản lượng 5.000 thùng dầu một ngày vào tháng 1 năm 1940. Tuy nhiên, Chiến tranh thế giới II đã kìm hãm sự phát triển của mỏ này tới tận năm 1947. Xuất khẩu dầu thô lần đầu tiên diễn ra năm 1949. Các nhượng quyền khai thác ngoài khơi đầu tiên được cấp vào năm 1949 cho một công ty Canada, International Marine Oil Company (IMOC) - công ty con của công ty Mỹ Superior Oil Co. Năm 1952, sau khi IMOC rút đi, Shell Co .-Qatar (SCQ) mua lại quyền thăm dò hầu hết lãnh thổ ngoài khơi. Năm 1960, mỏ Idd Al-Shargi và Maydan Mahzam được phát hiện. Mỏ ngoài khơi lớn nhất, Bul Hanine, được phát hiện vào năm 1970 và đi vào hoạt động năm 1972.

Mỏ dầu Dukhan-1 đi vào hoạt động năm 1940

Qatar Petroleum (QP) được thành lập vào năm 1974 sau khi chính phủ Qatar quốc hữu hóa ngành dầu khí. Năm 1973, nhà nước lấy 25% cổ phần trong những nhượng quyền trên bờ của QPC và nhượng quyền ngoài khơi của SCQ. Đầu năm 1974, nhà nước tăng thị phần của mình trong cả hai công ty lên 60%. Năm 1976, QP nắm quyền kiểm soát hoàn toàn các nhượng quyền trên bờ của QPC và các hoạt động ngoài khơi của SCQ vào năm sau đó.

Hoạt động: xuất khẩu, chuyên chở và lọc dầu

QP vận hành mạng lưới đường ống dẫn dầu của Qatar, vận chuyển nguồn dầu từ các mỏ tới các cảng xuất khẩu và nhà máy lọc dầu của đất nước. QP điều hành một mạng lưới đường ống ngoài khơi vận chuyển dầu thô từ các mỏ dầu ngoài khơi đảo Halul, nơi mà dầu có thể được chế biến để xuất khẩu. Trên bờ, hầu hết dầu mỏ được chuyển đến Umm Said để lọc hoặc xuất khẩu. Qatar có ba cảng xuất khẩu chính: Umm Said, Đảo Halul, và Ras Laffan. Qatar thường xuất khẩu khoảng 600.000 thùng/ngày dầu thô và khoảng 20.000 thùng/ngày các sản phẩm xăng dầu. Hầu hết được xuất khẩu đi châu Á trong đó Nhật Bản là đối tác mua hàng lớn nhất (khoảng 380.000 thùng/ngày dầu thô trong năm 2006). Trên thị trường quốc tế, khách hàng chủ yếu của QP là Emirates National Oil Co (ENOC), Glencore, Bakri Trading, Vitol, Mitsui và Itochu.

Quang cảnh Đảo Halul (diện tích 1,5 km vuông). Từ đây, chuyến dầu đầu tiên sản xuất bởi Shell từ mỏ Idd al-Sharqi được xuất khẩu vào ngày 01/02/1964. Ngày nay, hòn đảo là nơi chứa 11 bồn chứa dầu lớn với tổng công suất 5 triệu thùng. Ở đây cũng có các trạm nhiên liệu và các cảng dầu hiện đại. Ảnh: Qatar Petroleum.

Công ty con của QP, National Oil Distribution Co. (NODCO), thành lập vào năm 1968, là đơn vị đảm nhận việc lọc dầu. Nhà máy lọc dầu đầu tiên của Qatar được xây dựng tại Umm Said vào năm 1953. Một nhà máy lọc dầu thứ hai được hoàn thành vào năm 1974. Đến đầu năm 1980, nhu cầu tiêu thụ trong nước tăng mạnh khiến Qatar bắt đầu nhập khẩu các sản phẩm xăng dầu. Vào năm 1983, thêm một nhà máy lọc dầu với công suất 50.000 thùng/ngày đi vào hoạt động tại Umm Said. Hiện nay, Umm Said có công suất lọc dầu 137.000 thùng/ngày. QP cũng đang xây dựng một nhà máy lọc dầu khác có công suất lọc 146.000 thùng condensate một ngày. Lĩnh vực thương mại và tiếp thị xuất khẩu các sản phẩm xăng dầu hoàn toàn dưới sự kiểm soát của Cục Tiếp thị Qatar Petroleum (Qatar Petroleum Marketing Directorate).

Các công ty con

Qatar Petrochemical Co.

Qatar là quốc gia vùng Vịnh Ba Tư đầu tiên xây dựng ngành công nghiệp hóa dầu của riêng mình. Công ty hóa dầu Qatar Petrochemical Co. (QAPCO) được thành lập như một liên doanh giữa QP (84%) và Quỹ CDF (Chimie de France) và bắt đầu sản xuất ethylene, polyethylene mật độ thấp, và lưu huỳnh năm 1981. Tháng 8 năm 1990, lợi tức của QP trong QAPCO giảm đến 80%, với 20% còn lại chia đều giữa Enimont (Italy), và Elf Aquitaine (Pháp) thông qua công ty con Atochem. Cơ sở vật chất của QAPCO bao gồm một nhà máy sản xuất ethylene 525.000 tấn mỗi năm (MTPA), hai nhà máy polyethylene mật độ thấp (LDPE) với công suất 360.000 MTPA và một nhà máy lưu huỳnh với công suất 70.000 MTPA. Cổ đông hiện nay của Qatar Petrochemical Co. là Industries Qatar (80%) và Total Petrochemicals (20%).

Qatar Fertiliser Co.

Công ty phân bón Qatar Fertiliser Co. (QAFCO) được thành lập năm 1969 như một liên doanh giữa chính phủ Qatar, Norsk Hydro Norway, Davy Power và Hambros Bank, để sản xuất amoniac và urê. Công ty hiện đang thuộc sở hữu của Industries Qatar (75%) và Yara International (25%). QAFCO khánh thành nhà máy đầu tiên của mình vào năm 1973 với công suất thiết kế hàng ngày đạt 900 tấn amoniac và 1000 tấn urê. Tổng sản lượng hàng năm của QAFCO là 2,0 triệu tấn amoniac và 2,8 triệu tấn urê, biến QAFCO thành công ty sản xuất ure lớn nhất thế giới.

Qatar Chemical Co.

Qatar Chemical Co (Q-Chem) là công ty thuộc sở hữu của Qatar Petroleum (QP) và Chevron Phillips Chemical International Qatar Holdings LLC (CPCIQ). QP sở hữu 51% của Q-Chem và CPCIQ sở hữu 49%. Q-Chem là nhà máy hóa dầu tích hợp đẳng cấp thế giới có khả năng sản xuất polyethylene mật độ cao (HDPE) và polyethylene mật độ trung bình(MDPE), 1-hexene, và các sản phẩm khác. Với hơn 1 tỷ USD đầu tư thiết kế, xây dựng cơ sở, cuối năm 2002, Q-Chem bắt đầu đi vào hoạt động. Tổ hợp Q-Chem tại thành phố công nghiệp Mesaieed bao gồm một cơ sở ethylene (500.000 tấn mỗi năm (mtpa), một cơ sở polyethylene (453.000 mtpa), và một cơ sở 1-hexene (47.000 mtpa) và nhiều tài sản khác.

Ngoài ra, Qatar Petroleum còn sở hữu một số công ty con dưới đây:

• Qatar Vinyl Co. (QVCb) (25,5% thuộc QP; các cổ đông khác bao gồm QAPCO, Hydro, Arkema)
• Qatar Liquefied Gas Co. Ltd. (Qatargas; các cổ đông khác bao gồm ExxonMobil, Total, Mitsui, Marubeni)
• RasGas Companies (70% thuộc QP; 30% thuộc sở hữu của ExxonMobil)
• Qatar Fuel Additives Co. Ltd. (QAFAC; các cổ đông khác bao gồm OPIC Middle East Corp., International Octane Ltd. và LCY Investments Corp.)
• Qatar Petroleum International (QPI) (100% sở hữu của QP)
• Qatalum- 50-50 – công ty liên doanh giữa Qatar Petroleum và Norsk Hydro