Mỹ cân nhắc kiểm tra tàu dầu Iran trên biển, có thể làm chậm xuất khẩu hơn 1 triệu thùng/ngày, siết chặt nguồn thu của Tehran.
Chính quyền Tổng thống Donald Trump đang xem xét khả năng phối hợp với các đồng minh để chặn và kiểm tra các tàu chở dầu của Iran trên biển, dựa trên một hiệp ước quốc tế nhằm ngăn chặn hoạt động vận chuyển vũ khí hủy diệt hàng loạt, theo các nguồn tin am hiểu kế hoạch tiết lộ với Reuters.

Trong hai tuần đầu tiên sau khi nhậm chức, Tổng thống Donald Trump đã khôi phục chiến dịch "gây áp lực tối đa" lên Iran, với mục tiêu ngăn chặn Tehran sở hữu vũ khí hạt nhân và hạn chế ảnh hưởng của nước này tại khu vực.
Chiến dịch này nhằm đưa xuất khẩu dầu của Iran về mức 0. Tuần trước, chính quyền Mỹ đã áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt đối với "hạm đội bóng tối" của Iran, đưa hơn 30 cá nhân và tàu chở dầu vào danh sách trừng phạt do tham gia bán và vận chuyển các sản phẩm dầu mỏ của nước này.
Theo Reuters, trong khuôn khổ chiến dịch "gây áp lực tối đa", các quan chức Mỹ đang cân nhắc khả năng phối hợp với đồng minh để chặn và kiểm tra các tàu chở dầu của Iran tại những điểm nút quan trọng như eo biển Malacca ở châu Á. Động thái này có thể được thực hiện theo Sáng kiến An ninh Chống Phổ biến Vũ khí Hủy diệt Hàng loạt (PSI) năm 2003.
Nếu các cuộc kiểm tra này diễn ra, chúng sẽ làm chậm quá trình giao dầu của Iran tới khách hàng, mà Trung Quốc là thị trường lớn nhất.
Hiện nay, Trung Quốc nhập khoảng 90% lượng dầu Iran vẫn xuất khẩu bất chấp các lệnh trừng phạt của Mỹ, vốn đã được áp đặt từ năm 2018, trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump.
"Mỹ không cần phải đánh chìm tàu hay bắt giữ ai để tạo ra hiệu ứng răn đe. Chỉ cần cho thấy rủi ro là đủ khiến hoạt động này không còn đáng giá", một nguồn tin nói với Reuters.
John Bolton, người từng là trưởng đoàn đàm phán của Mỹ về Sáng kiến An ninh Chống Phổ biến, cho rằng việc sử dụng PSI để làm chậm hoặc ngăn chặn xuất khẩu dầu của Iran là "hoàn toàn hợp lý".
"Doanh thu từ dầu mỏ là nguồn tài chính quan trọng giúp chính quyền Iran tiếp tục các hoạt động phổ biến vũ khí cũng như tài trợ cho các tổ chức bị cáo buộc liên quan đến khủng bố", Bolton nói với Reuters.
Mặc dù lệnh trừng phạt của Mỹ từ năm 2018 đã khiến xuất khẩu dầu của Iran giảm mạnh, nước này vẫn có thể vận chuyển hơn 1 triệu thùng dầu/ngày thông qua các tàu chở dầu "bóng tối" và mạng lưới giao dịch dầu mỏ phức tạp, chủ yếu hướng đến Trung Quốc.